Beleid

Risicotaxatie-instrumenten

In de forensische psychiatrie is het zo betrouwbaar mogelijk inschatten van de recidiverisico’s van patienten cruciaal. Om te kunnen beoordelen of een patiënt veilig op verlof kan of kan terugkeren naar de samenleving wordt gewerkt met risicotaxatie-instrumenten. Dit zijn wetenschappelijk onderbouwde vragenlijsten waarmee ingeschat kan worden hoe groot de kans is dat een patiënt opnieuw een ernstig delict zal plegen. Risicotaxatie is een verplicht onderdeel van het verlofbeleid. De kwaliteit van de risicotaxaties is structureel onderwerp van onderzoek, zodat de risico’s steeds beter ‘voorspeld’ kunnen worden.

Risicotaxatie-instrument HKT-R digitaal beschikbaar

De HKT (Historisch, Klinisch, Toekomst) is samen met de HCR20V3 (Historical, Clinical, and Risk Management) het belangrijkste risicotaxatie-instrument voor klinisch opgenomen forensische patiënten. De HCR20V3 is een engelstalig instrument (wel in het Nederlands beschikbaar), voor de HKT geldt dat deze in en voor Nederland ontwikkeld is. De afgelopen jaren is, gewerkt aan de totstandkoming van de HKT-Revisie (HKT-R), de gereviseerde opvolger van de HKT-30 (2002). De HKT-R is gevalideerd op het meest recente landelijke cohort van 347 ex-tbs-gestelden waarvan de tbs-maatregel in de periode 2004-2008 werd opgeheven.

De Handleiding HKT-R en de scoreformulieren zijn kosteloos te downloaden via deze pagina. De blauwe versie is alleen de handleiding, de paarse versie de handleiding inclusief methodologische verantwoording. Gedrukte exemplaren zijn te bestellen via directiesecretariaat@fpcvanmesdag.nl . Hiervoor wordt € 12,50 in rekening gebracht (exclusief verzendkosten). Nadere informatie over de trainingen staat in de handleiding.

Let op: vanaf verslagjaar 2015 dienen klinische behandelinstellingen de HKT-R, in ieder geval wat betreft indicator 4 en eventueel wat betreft indicator 3, te gebruiken. Tevens kan voor indicator 3 de HCR20V3 gebruikt worden. De HCR20V3 is te bestellen via www.eburon.nl.

Risicotaxatie-instrument HCR-20V3 digitaal beschikbaar

De HCR20V3 (Historical, Clinical, and Risk Management) is samen met de HKT-R (Historisch, Klinisch, Toekomst) het belangrijkste risicotaxatie-instrument voor klinisch opgenomen forensische patiënten.

De HCR-20V3 is een revisie van de HCR-20, internationaal het meest gebruikte instrument voor het inschatten van het risico van geweld. De belangrijkste doelstelling van deze revisie is om de waarde van het instrument voor de dagelijkse praktijk verder te vergroten, onder andere door een sterkere nadruk op dynamische risicofactoren en meer concrete richtlijnen voor risicomanagement.

De Nederlandse vertaling van de HCR-20V3 is tot stand gekomen in een samenwerkingsverband tussen de Van der Hoeven Kliniek, de Pompestichting, De Rooyse Wissel en de Universiteit Maastricht. Inmiddels wordt de HCR-20V3 in diverse instellingen in Nederland gebruikt en lopen er meerdere onderzoeksprojecten.

De PDF versie van de Nederlandse HCR-20V3 handleiding in zijn geheel kosteloos te downloaden via www.hoevenkliniek.nl of www.forensischezorg.nl. De gedrukte handleiding blijft verkrijgbaar via Eburon voor €22,50 (www.eburon.nl).

Trainingen in het gebruik van de HCR-20V3 worden aangeboden via de RINO Groep in nauwe samenwerking met De Forensische Zorgspecialisten. Daarnaast is via GGZ Ecademy een e-learning module beschikbaar waarin met zowel de HCR-20V3 als met de HKT-R kennis gemaakt kan worden.

Risicotaxatie-instrument FAM digitaal beschikbaar

Hoewel vrouwen nog altijd een minderheid vormen binnen justitiële en forensische psychiatrische instellingen neemt gewelddadig gedrag door vrouwen wereldwijd gestaag toe. Risicofactoren voor geweld bij vrouwen verschillen veelal van risicofactoren bij mannen. Deskundigen uit de klinische praktijk herkennen deze verschillen en geven aan behoefte te hebben aan meer specifieke richtlijnen voor risicotaxatie bij vrouwen. Het beschouwen van gendersensitieve risicofactoren is essentieel voor een accurate inschatting en behandeling van risico van geweld bij vrouwen. Ondanks de vooruitgang in de afgelopen 30 jaar op het gebied van risicotaxatie van gewelddadig gedrag is er nauwelijks instrumentarium ontwikkeld specifiek voor vrouwelijke daders.

De Female Additional Manual (FAM) is in 2012 gepubliceerd als een aanvulling op de HCR-20 (of HKT-30) voor het inschatten van gewelddadig gedrag door vrouwen. De huidige versie is geheel aangepast voor gebruik naast de HCR-20V3 (of HKT-R). In deze versie van de FAM zijn acht specifieke risicofactoren voor vrouwen opgenomen en daarnaast aanvullende richtlijnen opgesteld voor twee historische items van de HCR-20V3. Het doel van de FAM is om de praktijk een klinisch relevant en bruikbaar risicotaxatie-instrument te bieden dat concrete richtlijnen oplevert voor risicomanagement bij vrouwen.

De FAM is ontwikkeld vanuit de Van der Hoeven Kliniek. De pdf-versie van de handleiding en codeerblad zijn geheel kosteloos te downloaden via www.hoevenkliniek.nl of www.forensischezorg.nl. De gedrukte handleiding blijft verkrijgbaar via Eburon voor 24,99 (www.eburon.nl).

Trainingen in het gebruik van de FAM worden aangeboden via de RINO Groep in nauwe samenwerking met De Forensische Zorgspecialisten.